Việt Nam sẽ xây đường sắt tốc độ cao 250km/h – Bắt đầu với tuyến Nha Trang
Sau nhiều năm nghiên cứu, Bộ KHĐT và Bộ GTVT đang đi đến thống nhất lựa chọn dải vận tốc 250 km/h cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Tuyến Thủ Thiêm – Nha Trang sẽ được xây dựng đầu tiên.
Bộ KH&ĐT có được sự thống nhất của Bộ GTVT
Bộ KH&ĐT cho biết đã có được sự thống nhất của Bộ GTVT về việc thiết kế dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam ở dải vận tốc 250 km/h, kết hợp vừa chở khách, vừa chở hàng.
Cụ thể, trong văn bản gửi Bộ KH&ĐT ngày 12/10, Bộ GTVT dự kiến kiến nghị lựa chọn thiết kế đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam ở dải tốc độ 180-225 km/h, chi phí đầu tư khoảng 64,8 tỷ USD. Lần đầu tiên sau nhiều năm nghiên cứu, Bộ GTVT đã không còn nhắc đến dải tốc độ 350 km/h như các đề xuất trước đó.
Sở dĩ có sự thay đổi trong quan điểm của Bộ GTVT do Ban cán sự Đảng Chính phủ đã chỉ đạo thống nhất phát triển đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam theo hướng vận tải hành khách và hàng hóa, tốc độ thiết kế khoảng 200-250 km/h, tốc độ khai thác khoảng 200 km/h.
Ban cán sự Đảng Chính phủ giao Bộ GTVT thống nhất với Bộ KH&ĐT nghiên cứu 2 phương án cải tạo đường sắt Bắc – Nam hiện có hoặc xây tuyến mới, đề xuất một phương án để xin ý kiến Bộ Chính trị.
Trước đó, Bộ KH&ĐT đã họp công bố kết quả thẩm tra báo cáo tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam do Bộ GTVT lập. Sau quá trình nghiên cứu báo cáo của Bộ GTVT, tư vấn thẩm tra đưa ra nhiều luận cứ cho thấy thiết kế đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam tốc độ 350 km/h là không hợp lý, đồng thời đề xuất phương án thiết kế tốc độ 250 km/h.
Liên danh tư vấn kiến nghị lựa chọn tàu tốc độ thiết kế 250 km/h, tốc độ khai thác 225 km/h để chạy hỗn hợp tàu khách và tàu hàng. Dự án sẽ có tổng mức đầu tư 61,67 tỷ USD, chia thành 3 giai đoạn:
- Giai đoạn 1 (2025-2031): Giải phóng mặt bằng toàn bộ dự án. Xây dựng đoạn tuyến Thủ Thiêm – Nha Trang với tổng chiều dài 361 km (23,94% chiều dài dự án). Tổng mức đầu tư 16,58 tỷ USD.
- Giai đoạn 2 (2031-2038): Xây dựng đoạn Hà Nội – Đà Nẵng dài 677,2 km (44,91% chiều dài dự án). Tổng mức đầu tư 26,44 tỷ USD.
- Giai đoạn 3 (2038-2041): Xây dựng đoạn tuyến Đà Nẵng – Nha Trang dài 468,85 km (31,15% tổng chiều dài dự án) để thông toàn tuyến. Tổng mức đầu tư là 18,65 tỷ USD.
Về tổng mức đầu tư dự án theo dải vận tốc 250 km/h, Bộ KH&ĐT đề nghị Bộ GTVT tiếp tục nghiên cứu, làm rõ cơ sở tính toán để xác định lại cho phù hợp.
Theo ông Lê Đỗ Mười, Viện trưởng Chiến lược và Phát triển Giao thông Vận tải – đơn vị tư vấn xây dựng Quy hoạch:
Chúng tôi xác định vận chuyển hàng hóa hay hành khách đều rất quan trọng, tùy theo từng hành lang vận tải. Đất nước ta có hình dạng dài, vì vậy nhu cầu vận tải cự ly trung bình và dài là phù hợp phương thức đường sắt cả về hành khách và hàng hoá.
Tuy nhiên, các chân hàng thường gắn với cửa khẩu và cảng biển do Việt Nam có hoạt động xuất nhập khẩu mạnh. Các tuyến đường sắt kết nối với cảng biển sẽ ưu tiên vận tải hàng hóa, còn tuyến trên hướng Bắc Nam sẽ vận tải cả hành khách và hàng hoá. Sau năm 2030, đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đi vào hoạt động sẽ tách được tàu khách và tàu hàng trên trục Bắc Nam, đường sắt dần có vai trò chủ đạo với cự ly 300-800 km.
Theo dự báo nhu cầu vận tải, đến 2030, khối lượng vận chuyển trên tuyến đường sắt Bắc – Nam khổ 1.000 mm hiện nay là 12-13 triệu hành khách/năm. Sau năm 2030, Việt Nam có thêm hai đoạn tuyến đường sắt tốc độ cao (tuyến đường sắt TP.HCM – Nha Trang và Hà Nội – Vinh) thì có thể thu hút trên 32 triệu hành khách, từ 4,7 đến 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm.
Trước đó, theo báo cáo tiền khả thi của Bộ GTVT, tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam dài hơn 1.500 km và đi qua 20 tỉnh, thành phố. Đây là tuyến đường sắt đôi khổ ray 1.435 mm với tốc độ thiết kế tàu chạy 350 km/h, tốc độ khai thác 320 km/h. Tổng mức đầu tư 1,34 triệu tỷ đồng (tương đương 58,71 tỷ USD), chia làm 2 giai đoạn.
Giai đoạn 1 thực hiện trong năm 2020-2032 với tổng vốn dự kiến 24,7 tỷ USD; giai đoạn 2 năm 2032-2050 với tổng vốn 34 tỷ USD. Trong đó, ngân sách bỏ ra 80% tổng vốn đầu tư hạ tầng, kêu gọi tư nhân đầu tư bằng 20% tổng vốn vào đầu máy toa xe và nhà ga để khai thác thu hồi vốn.
Ngọc Tân | ZingNews // Đoàn Loan | VnExpress
