Doanh nghiệp “né” tham gia bảo hiểm xã hội
Theo ngành chức năng, trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa, tình trạng nhiều doanh nghiệp (DN) đang hoạt động nhưng không tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) cho người lao động (NLĐ) có chiều hướng gia tăng, làm ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của NLĐ.
Công ty TNHH Xây dựng Q.T (phường Phước Long, TP. Nha Trang) có khoảng 100 lao động. Nhiều năm qua, DN này chỉ ký hợp đồng lao động và thực hiện tham gia đóng BHXH đối với một số nhân viên ở bộ phận văn phòng; còn hầu hết lao động làm việc trực tiếp trên các công trình xây dựng được hợp đồng bằng miệng, nhằm trốn tham gia BHXH. Khi kiểm tra, các ngành chức năng không phát hiện được chứng cứ, hợp đồng lao động nào để ràng buộc DN phải tham gia BHXH cho những NLĐ đang làm việc hàng ngày tại đây. Ông Lê Văn H. – lao động của công ty này cho biết: “Tôi làm việc ở đây đã 7 năm, nhưng chưa bao giờ thấy công ty nhắc đến việc ký hợp đồng lao động hay tham gia BHXH. Tôi làm ngày nào, họ chấm công ngày đó rồi cuối tháng trả tiền. Công ty cũng chưa bao giờ trang bị đồ bảo hộ lao động cho NLĐ”.
Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng X.H (phường Phước Hải, TP. Nha Trang) cũng chỉ ký hợp đồng lao động và tham gia BHXH cho một vài nhân viên văn phòng, nhằm tránh sự giám sát của các ngành chức năng, còn hàng chục NLĐ làm việc ở các công trình xây dựng không được DN ký hợp đồng và đóng BHXH. Đa số lao động vào công ty làm việc theo hình thức thỏa thuận miệng. Chính vì thế, DN không thực hiện nhiều chế độ dành cho NLĐ theo quy định của pháp luật như: nặng nhọc, độc hại, khám sức khỏe định kỳ, trang bị bảo hộ lao động…
Theo thống kê của Sở Kế hoạch và Đầu tư, trên địa bàn tỉnh hiện nay có khoảng 12.000 DN được cấp phép hoạt động. Tuy nhiên, theo số liệu của cơ quan thuế chỉ có khoảng 8.300 DN đang hoạt động và kê khai đóng thuế. Tính đến hết tháng 5-2017, toàn tỉnh chỉ có 4.332 DN thực hiện tham gia BHXH, y tế, thất nghiệp cho hơn 135.200 NLĐ. Như vậy, hiện nay, trên địa bàn tỉnh vẫn còn hơn 3.000 đơn vị, DN chưa tham gia BHXH với khoảng 13.000 lao động. Số liệu trên cho thấy, tình trạng DN không tham gia, tham gia không đầy đủ, trốn đóng BHXH đang khá phổ biến và diễn biến rất phức tạp.
| Theo Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, kết quả thanh tra cho thấy, tình trạng DN ký hợp đồng ngắn hạn dưới 3 tháng với NLĐ nhiều lần khá phổ biến, nhất là DN hoạt động ở lĩnh vực xây dựng. Cách làm này của DN nhằm né đóng BHXH cho NLĐ. Sau khi thanh tra, ngành đều ra quyết định yêu cầu DN chấn chỉnh. Tuy nhiên, do cán bộ thanh tra ngành còn mỏng, phải đảm nhiệm nhiều lĩnh vực, trong khi số lượng DN nhiều nên không thể thường xuyên thanh tra ở lĩnh vực BHXH. |
Ông Lê Hùng Chính – Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: “Từ đầu năm đến nay, chúng tôi thực hiện thanh tra, kiểm tra và buộc hơn 235 DN đang hoạt động phải tham gia BHXH cho hơn 8.000 NLĐ. Quá trình thanh tra, kiểm tra chúng tôi gặp không ít khó khăn, vì các DN đăng ký địa chỉ một nơi nhưng hoạt động ở một nơi khác để né tránh các ngành chức năng. Chính vì vậy, có rất nhiều DN khi chúng tôi xuống kiểm tra thì không thấy, thậm chí chúng tôi liên hệ qua số điện thoại họ đăng ký với các ngành chức năng thì không liên lạc được”.
Theo lãnh đạo Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, hiện nay, còn rất nhiều DN chưa tham gia BHXH cho NLĐ. Điều này là vi phạm pháp luật, ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của NLĐ. Ông Văn Công Minh – Trưởng phòng Lao động tiền lương, BHXH Sở Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết: “Hiện nay, việc quản lý DN giữa các sở, ban, ngành chưa được thống nhất. Mỗi sở, ngành lại có một con số thống kê về DN khác nhau. Trong khi đó, việc kiểm tra, rà soát DN chưa được thực hiện thường xuyên nên nảy sinh sự lúng túng và tạo khe hở để các DN lách luật. Vì thế, UBND tỉnh cần giao trách nhiệm cho một sở, ngành chủ quản để xây dựng phần mềm quản lý DN. Trên cơ sở đó, buộc các DN phải thường xuyên cập nhật, xác nhận thông tin hoạt động, sự biến động về lao động. Từ đó mới quản lý chặt chẽ DN và yêu cầu DN thực hiện nghiêm những quy định của pháp luật, bảo đảm quyền lợi cho NLĐ”.
PHÚ VINH
